มอเตอร์กันระเบิด (Explosion Proof Motor) มอเตอร์กันระเบิด (Explosion Proof Motor) คืออะไร?
               มอเตอร์กันระเบิด คือ มอเตอร์ไฟฟ้าที่ออกแบบมาเพื่อป้องกันไม่ให้ประกายไฟหรือความร้อนจากภายในมอเตอร์เล็ดลอดออกมา ซึ่งอาจกลายเป็นจุดชนวนให้เกิดการระเบิดในพื้นที่ที่มีก๊าซหรือไอระเหยไวไฟ สารเคมี หรือฝุ่นละอองที่ติดไฟง่าย มอเตอร์เหล่านี้มักใช้ในอุตสาหกรรมที่มีความเสี่ยงสูง เช่น โรงงานเคมี โรงกลั่นน้ำมัน โรงสีธัญพืช โรงงานผลิตยา และเหมืองแร่ 

มอเตอร์กันระเบิดทำงานโดยอาศัยหลักการดังต่อไปนี้: 

โครงสร้างที่ปิดสนิท: มอเตอร์จะมีโครงสร้างที่ปิดสนิท ป้องกันไม่ให้ประกายไฟหรือความร้อนจากภายในเล็ดลอดออกมา มอเตอร์มักทำจาก Cast iron หรือ Aluminium ที่มีความหนาพิเศษ ช่องว่างระหว่างชิ้นส่วนต่างๆ ของมอเตอร์จะถูกปิดผนึกด้วยซีลพิเศษ ช่องระบายอากาศอาจมีตะแกรงป้องกันเพื่อป้องกันสิ่งแปลกปลอม มอเตอร์กันระเบิดจะมีระบบระบายความร้อนที่มีประสิทธิภาพสูงเพื่อป้องกันไม่ให้มอเตอร์ร้อนเกินไป ซึ่งอาจทำให้เกิดประกายไฟ 

ประเภทของมอเตอร์กันระเบิด 

มอเตอร์กันระเบิดมีหลายประเภท แต่ละประเภทออกแบบมาสำหรับใช้งานในสภาพแวดล้อมที่แตกต่างกัน ประเภทที่พบบ่อย ได้แก่ 

มอเตอร์กันระเบิดแบบ Ex d: มอเตอร์ชนิดนี้มีโครงสร้างแบบ flameproof เปลวไฟจากภายในมอเตอร์จะไม่สามารถลุกลามออกมาสู่บรรยากาศภายนอก เหมาะสำหรับใช้งานในสถานที่ที่มีก๊าซไวไฟหรือไอระเหย สารเคมี 

มอเตอร์กันระเบิดแบบ Ex n: มอเตอร์ชนิดนี้มีโครงสร้างแบบ non-sparking มอเตอร์จะไม่สร้างประกายไฟ เหมาะสำหรับใช้งานในสถานที่ที่มีฝุ่นละอองที่ติดไฟง่าย 

มอเตอร์กันระเบิดแบบ Ex i: มอเตอร์ชนิดนี้มีโครงสร้างแบบ increasedsafety มอเตอร์มีการป้องกันประกายไฟที่เพิ่มขึ้น เหมาะสำหรับใช้งานในสถานที่ที่มีก๊าซไวไฟหรือไอระเหย สารเคมี และฝุ่นละอองที่ติดไฟง่าย 

การเลือกใช้มอเตอร์กันระเบิดที่เหมาะสมจะต้องพิจารณาปัจจัยต่างๆ ดังต่อไปนี้ 

ประเภทของก๊าซหรือไอระเหย สารเคมี หรือฝุ่นละออง : มอเตอร์กันระเบิดแต่ละประเภทออกแบบมาสำหรับใช้งานกับก๊าซหรือไอระเหย สารเคมี หรือฝุ่นละอองที่ติดไฟง่ายชนิดต่างๆ 

อุณหภูมิของพื้นท ี่: มอเตอร์กันระเบิดแต่ละประเภทมีอุณหภูมิใช้งานสูงสุดที่แตกต่างกัน 

สภาพแวดล้อม : มอเตอร์กันระเบิดบางประเภทเหมาะสำหรับใช้งานในสภาพแวดล้อมที่เปียกหรือมีฝุ่นละอองสูง 

กำลังของมอเตอร์: เลือกมอเตอร์ที่มีกำลังไฟฟ้าเพียงพอสำหรับการใช้งาน 

โซนการใช้งาน

มอเตอร์กันระเบิดมีการแบ่งตามความร้ายแรงของพื้นที่ โดยแบ่งเป็น 3 zone :  

zone 0 : บริเวณที่มีก๊าซอันตรายสูงสุด หรือมีโอกาสเกิดการระเบิดตลอดเวลา เช่น งานที่เกี่ยวข้องกับของเหลวติดไฟหรือแก๊ส ในโรงงานอุตสาหกรรม เครื่องผสมสารเคมี หรือถังเก็บน้ำมันเชื้อเพลิง  

zone 1 : บริเวณที่มีก๊าซไวไฟ ที่เกิดขึ้นจากการทำงานปกติ เช่น พื้นที่ท่อส่งก๊าซไวไฟ ในโรงงาน  

zone 2 : บริเวณที่อาจมีก๊าซไวไฟบ้าง ซึ่งเกิดขึ้นครั้งคราว หรือนานๆ ครั้ง ในโรงงาน